Üç Ses

Üç Ses Tekrarı 

Üç Sesli Akorlar (Triadlar) ve Çevrimleri

Müzikte üç sesli akorlar veya triadlar, en temel ve yaygın akor yapılarıdır. Adından da anlaşılacağı gibi, üç farklı sesten oluşurlar ve genellikle kök sesi, üçüncü sesi ve beşinci sesi içerirler. Triadlar, tonal müziğin yapı taşlarıdır ve bir parçanın armonik karakterini belirlemede büyük rol oynarlar.

Triadların Yapısı

Her triad, bir kök sesten (temel nota) başlar ve üzerine iki aralık inşa edilerek oluşturulur:

  • Üçlü: Kök sesten sonraki üçüncü sestir. Bu aralık, akorun majör veya minör karakterini belirler.
  • Beşli: Kök sesten sonraki beşinci sestir. Bu aralık, akorun tam veya eksik beşli olmasına göre akorun kararlılığını etkiler.

Bu üç sesin birleşimi, akorun genel tınısını ve işlevini oluşturur.

Temel Triad Türleri

Dört temel triad türü vardır ve her biri farklı bir ses rengine sahiptir:

  1. Majör Triad (Büyük Üçlü Akor): Kök ses, büyük üçlü ve tam beşliden oluşur. Parlak, neşeli ve kararlı bir tınıya sahiptir. Örneğin, Do Majör (C Majör) triadı Do, Mi, Sol seslerinden oluşur.
  2. Minör Triad (Küçük Üçlü Akor): Kök ses, küçük üçlü ve tam beşliden oluşur. Hüzünlü, melankolik ve daha yumuşak bir tınıya sahiptir. Örneğin, La Minör (A Minör) triadı La, Do, Mi seslerinden oluşur.
  3. Artırılmış Triad (Augmented Triad): Kök ses, büyük üçlü ve artırılmış beşliden oluşur. Gergin, gizemli ve çözülme ihtiyacı duyan bir tınıya sahiptir. Örneğin, Do Artırılmış (C Augmented) triadı Do, Mi, Sol diyez seslerinden oluşur.
  4. Eksiltilmiş Triad (Diminished Triad): Kök ses, küçük üçlü ve eksiltilmiş beşliden oluşur. Kararsız, gergin ve dramatik bir tınıya sahiptir. Örneğin, Re Eksiltilmiş (D Diminished) triadı Re, Fa, La bemol seslerinden oluşur.

Triadların Çevrimleri (İnversiyonları)

Bir triadın çevrimi, akorun seslerinin sırasının değiştirilmesiyle, ancak aynı notaların kullanılmasıyla elde edilen farklı düzenlemesidir. Çevrimler, akorun ses rengini ve bas partisini değiştirerek farklı harmonik etkiler yaratır. Her triadın üç temel çevrimi vardır:

  1. Kök Durumu (Root Position): Akorun en alt sesi (bas) kök sestir. Bu, akorun en kararlı ve temel halidir. Notlar genellikle 1-3-5 şeklinde sıralanır.

    • Örnek (Do Majör): Do - Mi - Sol
  2. Birinci Çevrim (First Inversion): Akorun en alt sesi (bas) üçüncü sestir. Bu çevrim, akora daha akıcı ve hareketli bir tını verir. Notlar genellikle 3-5-1 şeklinde sıralanır.

    • Örnek (Do Majör): Mi - Sol - Do
  3. İkinci Çevrim (Second Inversion): Akorun en alt sesi (bas) beşinci sestir. Bu çevrim, genellikle daha gergin veya "havalı" bir tınıya sahiptir ve çözülme ihtiyacı duyar. Notlar genellikle 5-1-3 şeklinde sıralanır.

    • Örnek (Do Majör): Sol - Do - Mi

Çevrimlerin Önemi

    Çevrimler, bir müzisyenin ve bestecinin armonik çeşitliliği artırmasına ve bas partisinde daha ilginç melodik çizgiler oluşturmasına olanak tanır. Ayrıca, akorları farklı enstrümanlar veya vokaller arasında dağıtmak için de kullanılırlar. Aynı akorun farklı çevrimlerini kullanmak, müziğe derinlik ve ilgi katar.

    Triadlar ve çevrimleri, müzik teorisinin temelini oluşturur ve herhangi bir seviyedeki müzisyen için anlaşılması hayati öneme sahiptir. Bu kavramları öğrenmek, müzikal ifadeyi zenginleştirir ve daha karmaşık armonik yapıları anlamanın kapılarını açar.


Duyduğunuz sesleri na hecesiyle tekrar edin.

Majör akorlar temel konumda 






Majör Akolar 1.Çevirim


Majör Akolar 2.Çevirim





Minör Akorlar Temel Konumda





Minör Akolar 1.Çevirim



Minör Akolar 2.Çevirim



Eksiltilmiş Akor (Triad) Nedir? 

(Çok Önemlidir Yetenek Sınavlarında Eleme Sorusu Olarak Karşımıza Çıkar)

    En basit tanımıyla eksiltilmiş akor, iki tane küçük üçlü aralığın üst üste konulmasıyla oluşan üç sesli bir akordur. Bu yapı, ona diğer temel akorlardan (majör ve minör) çok farklı, gerilimli ve kararsız bir karakter kazandırır.

Yapısı ve Formülü

Bir akoru anlamanın en iyi yolu, onu oluşturan aralıkları bilmektir. Eksiltilmiş akorun formülü kök sese göredir:

  • Kök Ses (1)

  • Küçük Üçlü (b3)

  • Eksiltilmiş Beşli (b5)

Yani, bir kök sesin üzerine bir küçük üçlü ve bir de eksiltilmiş beşli eklediğimizde bu akoru elde ederiz.

Örnek: Do Eksiltilmiş Akoru (C° veya Cdim)

  1. Kök Ses: Do (C)

  2. Küçük Üçlü: Do'nun küçük üçlüsü Mi bemol'dür (Eb). (Do-Re arası 1 tam, Re-Mi bemol arası yarım ses = 1.5 ses)

  3. Eksiltilmiş Beşli: Do'nun eksiltilmiş beşlisi Sol bemol'dür (Gb). (Tam beşli Sol'den yarım ses pestir).

Sonuç olarak Do Eksiltilmiş (C°) akorunun sesleri: Do - Mi bemol - Sol bemol'dür.

Aralıkları üst üste koyma mantığıyla bakarsak:

  • Do -> Mi bemol (Küçük Üçlü aralık)

  • Mi bemol -> Sol bemol (Küçük Üçlü aralık)

Gördüğün gibi, iki küçük üçlü üst üste binmiştir.









FULL KARIŞIK ÜÇ SESLER























Tek Ses

Tek Ses Tekrarı 

Duyduğunuz sesleri na hecesiyle tekrar edin.













 

Yetenek Sınavları Nasıl Yapılır?

Örnek:


 Örnek 2:




Koro Repertuar

 







GAMLAR



GAMLAR
Tam Ses Aralık (ing. whole tone interval) / Yarım Aralık:
İki nota arasındaki mesafeye "aralık" denir. Klasik batı müziğindeki eşit tamperaman sistemde, bir tam ses (örneğin, Do-Re) iki eşit parçaya ayrılır. Elde edilen her bir parçaya bir yarım aralık adı verilir. Aşağıdaki örnekte Do majör gamında Mi-Fa ve Si-Do notaları arasında yarım aralık vardır. Diğer notaların arası ise tam aralıktır.

Do------------------1/2------------------Do# = Re -------------------1/2---------------- Re






Tam Aralıklar (ing. perfect interval): 4 aralığı tam aralık olarak adlandırıyoruz:

Unison: 2 farklı ses kaynağının verdiği aynı frekanstaki sestir. Örneğin gitar ve keman unison çalsın dendiğinde iki enstrüman aynı frekanstaki notayı çalar.
Tam 4'lü (T4): 5 yarım sesten oluşur.
Tam 5'li (T5): 7 yarım sesten oluşur.
Oktav (Tam 8'li): 12 yarım sesten oluşur. Herhangi bir gamın ilk ve son sesi arasındaki aralıktır.





Not: Bu bölümde 'aralık' konusu gamlar konusunda kullanacağımız kadarıyla dar bir çerçevede ele alınmıştır.



 Arızalar (ing. accidental )

Bemol (ing. flat): (  ) işareti ile belirtilir. Yanında bulunduğu notayı yarım ses kalınlaştırır.


Notanın sol tarafına yerleştirilir.


Çift Bemol:( )işareti ile belirtilir. Yanında bulunduğu notayı tam ses kalınlaştırır. Notanın sol tarafına yerleştirilir.


Diyez (ing. sharp): (#) işareti ile belirtilir. Yanında bulunduğu notayı yarım ses tizleştirir. Notanın sol tarafına yerleştirilir.


Çift Diyez: () işareti ile belirtilir. Yanında bulunduğu notayı tam ses tizleştirir. Notanın sol tarafına yerleştirilir.


Natürel (ing. natural): (  ) Bemol veya diyez almış bir notanın, doğal haline döneceğini belirten işarettir. 


Gam (İng. Scale, Fra. Gamme, Alm. Tonleiter, İta. Gamma)

Bir sesten başlayıp, o sesin oktavında sona eren ses dizisidir. Kalın sesten başlayıp incelen gama "çıkıcı gam", ince sesten başlayıp kalın seslere doğru inen gama "inici gam" denir. Gam kelimesi 'dizi' kelimesiyle eş anlamlı kullanılabilmektedir. Biz bu metotta 'gam' kelimesini tercih edeceğiz ve eşit tamperaman sistemde çalınabilecek/okunabilecek gamları ele alacağız (yani makamsal dizileri incelemeyeceğiz).


Batı Müziği'nde kullanılan temel gamlardan (majör ve minör) bahsetmeden önce, bu gamların oluştuğu Antik Yunan Medeniyeti'nde ve Ortaçağ Avrupası'nda kullanılan modları (bu dönemlerdeki gamlara mod deniyor) incelememiz gerekir.


Antik Yunan Medeniyeti'nde modlar 4 sesli 'tetrakord'ların bir araya gelmesiyle oluşuyordu. Bu dönemde miksolidyan, lidyan, frigyen, doryan, hipolidyan, hipofrigyen ve hipodoryan olarak adlandırılan modlar kullanılmıştır ve bu modlar, ortaçağda kullanılan kilise modlarından farklıdır.


Ortaçağda kullanılan temel 7 kilise modunu, içinde majör ve doğal minör gamları da barındırdığı için ayrıntılı olarak inceleyeceğiz. Kilise modları 7 sesten oluşan gamlardır.


1) İyonyan Mod (Majör Gam)

2 tam, 1 yarım, 3 tam, 1 yarım aralıklardan oluşan moddur. Bu mod Barok Dönem'de majör gam olarak kullanılmaya başlanmış ve klasik batı müziğinin temel gamlarından biri olmuştur.




Türkiye'de kullanılan makamların sistemleri çok farklı olsa da (koma kullanımı, seyir özellikleri gibi); iyonyan modunun ana dizisindeki aralıkların Rast makamı dizisinin aralıklarına benzediği söylenebilir.


2) Doryan Modu

1 tam, 1 yarım, 3 tam, 1 yarım, 1 tam aralıklardan oluşan moddur. Bu modu oluşturabilmek için bu aralıkların ezberlenmesine gerek yoktur. Herhangi bir iyonyan modun (majör gamın) 2. notasından başlayarak o notanın oktavına kadar geldiğimizde elde ettiğimiz gam, doryan modudur.


Re notasından oktavına arıza almadan gittiğimizde doryan modunu elde ederiz.





Doryan modunu aşağıdaki şekilde de oluşturabiliriz:


Herhangi bir majör gamın 3. ve 7. seslerini yarım ses pesleştirdiğimizde doryan gamını elde ederiz. Aşağıda hiç arıza almayan do majör gamı üzerinden 3. ve 7. sesleri yarım ses pesleştirerek elde ettiğimiz do doryan gamı gösterilmiştir.



Doryan modunun ana dizisindeki aralıkların Hüseyni makamı dizisinin aralıklarına benzediği söylenebilir.


3) Frigyen Modu:

1 yarım, 3 tam, 1 yarım, 2 tam aralıklardan oluşan moddur. Herhangi bir iyonyan modun (majör gamın) 3. notasından başlayarak o notanın oktavına kadar geldiğimizde elde ettiğimiz gam, frigyen modudur.


Mi notasından, oktavına arıza almadan gittiğimizde frigyen modunu elde ederiz.





Frigyen modunu aşağıdaki şekilde de oluşturabiliriz:


Herhangi bir majör gamın 2., 3., 6. ve 7. seslerini yarım ses pesleştirdiğimizde frigyen gamını elde ederiz. Aşağıda hiç arıza almayan do majör gamı üzerinden 2., 3., 6. ve 7. sesleri yarım ses pesleştirerek elde ettiğimiz do frigyen gamı gösterilmiştir.

Frigyen modunun ana dizisindeki aralıkların Kürdi makamı dizisi aralıklarına benzediği söylenebilir.




4) Lidyan Modu:

3 tam, 1 yarım, 2 tam ve 1 yarım aralıklardan oluşan moddur. Herhangi bir iyonyan modun (majör gamın) 4. notasından başlayarak o notanın oktavına kadar geldiğimizde elde ettiğimiz gam, lidyan modudur.


Fa notasından, oktavına arıza (diyez, bemol) almadan gittiğimizde lidyan modunu elde ederiz.



Lidyan modunu aşağıdaki şekilde de oluşturabiliriz:


Herhangi bir majör gamın 4. sesini yarım ses tizleştirdiğimizde lidyan gamını elde ederiz. Aşağıda hiç arıza almayan do majör gamı üzerinden 4. sesi yarım ses tizleştirerek elde ettiğimiz do lidyan gamı gösterilmiştir.





5) Miksolidyan Modu:

2 tam, 1 yarım, 2 tam, 1 yarım ve 1 tam aralıklardan oluşan moddur. Her hangi bir iyonyan modun (majör gamın) 5. notasından başlayarak o notanın oktavına kadar geldiğimizde elde ettiğimiz gam, miksolidyan modudur.


Sol notasından, oktavına arıza almadan gittiğimizde miksolidyan modunu elde ederiz








Miksolidyan modunu aşağıdaki şekilde de oluşturabiliriz:



Herhangi bir majör gamın 7. sesini yarım ses pesleştirdiğimizde miksolidyan gamını elde ederiz. Aşağıda hiç arıza almayan do majör gamı üzerinden 7. sesi yarım ses pesleştirerek elde ettiğimiz do miksolidyan gamı gösterilmiştir.




6) Aeoliyan Modu:

1 tam, 1 yarım, 2 tam, 1 yarım ve 2 tam aralıklardan oluşan moddur. Herhangi bir iyonyan modun (majör gamın) 6. notasından başlayarak o notanın oktavına kadar geldiğimizde elde ettiğimiz gam, aeoliyan modudur. Bu mod Barok Dönem'de doğal minör gam olarak kullanılıp, klasik batı müziğinin temel gamlarından biri olmuştur.


La notasından, oktavına arıza almadan gittiğimizde aeoliyan modunu elde ederiz




Aeoliyan modunu aşağıdaki şekilde de oluşturabiliriz:


Herhangi bir majör gamın 3., 6. ve 7. sesini yarım ses pesleştirdiğimizde aeoliyan gamını elde ederiz. Aşağıda hiç arıza almayan do majör gamı üzerinden 3., 6. ve 7. sesi yarım ses pesleştirerek elde ettiğimiz do aeoliyan gamı gösterilmiştir.



Aeoliyan modunun ana dizisindeki aralıkların Nihavend makamı dizisinin aralıklarına benzediği söylenebilir.


7) Lokriyan Modu:

1 yarım, 2 tam, 1 yarım ve 3 tam aralıklardan oluşan moddur. Herhangi bir iyonyan modun (majör gamın) 7. notasından başlayarak o notanın oktavına kadar geldiğimizde elde ettiğimiz gam, lokriyan modudur.


Si notasından, oktavına arıza almadan gittiğimizde lokriyan modunu elde ederiz.



Lokriyan modunu aşağıdaki şekilde de oluşturabiliriz:



Herhangi bir majör gamın 2., 3., 5., 6. ve 7. sesini yarım ses pesleştirdiğimizde lokriyan gamını elde ederiz. Aşağıda hiç arıza almayan do majör gamı üzerinden 2., 3., 5., 6. ve 7. sesi yarım ses pesleştirerek elde ettiğimiz do lokriyan gamı gösterilmiştir.



Diğer Gamlar:

Bu metotta 7 sesli majör ve minör gamları ayrıntılı olarak inceleyeceğiz. Ancak, 7 sesli gamlar dışında da birçok gam bulunmaktadır. Bu bölümde bu gamlara kısaca değineceğiz.


Pentatonik Gam: "Penta" kelimesi Latincede 5 anlamına gelmektedir. 5 sesten oluşan gamdır. Dünyanın birçok yerindeki yerel müziklerde pentatonik gamlara rastlanır.



Blues müziğinde minör pentatonik gam yaygın olarak kullanılır:


Örnek 1:







Örnek 2:


Çin'de kullanılan Gong pentatonik gamı:







Tam Ses Gamı:


6 sesten oluşan bir gamdır. Sadece tam aralıklardan oluşur.




Oktatonik Gam:


8 sesten oluşan bir gamdır. Art arda gelen tam ve yarım aralıklardan oluşur.



Aralıklar

 Aralıklar

    İki nota arasındaki mesafeye "aralık" denir. Arka arkaya duyulan iki ses arasındaki mesafe, "melodik aralık"olarak, aynı anda duyulan iki ses arasındaki mesafe ise "armonik aralık" olarak tanımlanır.

Tam Aralık / Yarım Aralık:

Eşit Tamperaman Sistem (Klasik Batı Müziği) :

    Klasik Batı Müziği'nde bir tam ses (örneğin, Do-Re) iki eşit parçaya ayrılır. Elde edilen her bir parçaya bir yarım aralık adı verilir.


Do------------------1/2------------------Do# = Re  -------------------1/2---------------- Re




Makamsal Sistem:

    Türk Sanat Musikisi sisteminde bir tam ses aralığı (örneğin Do-Re) dokuz eşit parçaya ayrılır. Elde edilen notaların her biri 'koma' olarak adlandırılır.


Do------- I---------I---------I---------I----------I----------I----------I----------I-------- Re


        1/9     1/9 1/9     1/9        1/9         1/9         1/9         1/9        1/9


Biz bu mettota eşit tampereman sistemden hareket edeceğiz.


Diyatonik Aralıklar: 

    Herhangi bir majör ve minör gamın içindeki sesler arasındaki aralıklara denir. Majör gamın 4. ve 7. sesleri, minör gamın 2. ve 6. sesleri arasındaki ilişki bu tanımın dışında kalır. Tam, majör ve minör olmak üzere 3 adet diyatonik aralık vardır.

Tam Aralıklar: 4 aralığı tam aralık olarak adlandırıyoruz:

Unison: 2 farklı ses kaynağının verdiği aynı frekanstaki sestir. Örneğin gitar ve keman unison çalsın dendiğinde iki enstrüman aynı frekanstaki notayı çalar.

Tam 4'lü (T4): 5 yarım sesten oluşur. Herhangi bir majör ve minör gamın 1. ve 4. sesi arasındaki aralıktır.

Tam 5'li (T5): 7 yarım sesten oluşur. Herhangi bir majör ve minör gamın 1. ve 5. sesi arasındaki aralıktır.

Oktav (Tam 8'li): 12 yarım sesten oluşur. Herhangi bir gamın ilk ve son sesi arasındaki aralıktır




Ön Söz

    Her insanın içinde keşfedilmeyi bekleyen bir yetenek saklıdır. Ancak, bu yeteneği doğru yönlendirmek, geliştirmek ve en iyi şekilde kullanmak için bilinçli bir hazırlık süreci gerekir. İşte tam da bu noktada, yetenek sınavlarına hazırlanan öğrenciler için bir kaynak oluşturma fikri doğdu.


    Bu blog, yetenek sınavlarına hazırlanan her bireyin kendine güvenini artırmak, doğru tekniklerle çalışmasını sağlamak ve yolculuğunda ona destek olmak amacıyla hazırlandı. Burada yalnızca bilgi değil, aynı zamanda ilham ve motivasyon da bulacaksınız. Sınavlara hazırlık sürecini daha verimli ve etkili hale getirmek için, pratik ipuçlarından kapsamlı rehberlere kadar geniş bir içerik yelpazesi sunmayı hedefliyoruz.


    Unutmayın, yetenek yalnızca doğuştan gelen bir armağan değil; aynı zamanda azimle şekillenen bir kazanımdır. Eğer emek verir, öğrenmeye açık olur ve doğru kaynakları kullanırsanız, başarıya ulaşmanız kaçınılmazdır. Bu blogda, sizleri sınavlara en iyi şekilde hazırlayacak içerikleri sunarak, kendi potansiyelinizi keşfetmenize katkı sağlamayı umuyoruz.


Hedeflerinize ulaşma yolunda size ışık tutacak bir kaynak olması dileğiyle…


Gökhan ERTEK

Ritim

 Ritim

    En geniş anlamında ritim, müziğin zaman içinde akışına denir.

Vuruş (ing. beat)

    Bir şarkıya el ya da ayak vurarak eşlik ettiğimizde aslında o şarkının vuruşlarını veririz. Vuruş, müziği eşit zaman aralıklarına bölen düzenli ve tekrar eden birimlerdir. Vuruşlar bazı müziklerde (rock müziği, marşlar vs.) çok güçlüdür ve rahatlıkla hissedilir. Bazı müziklerde ise (bazı çağdaş klasik batı müziği örnekleri) belirsizdir.


Örneğin 'Daha Dün Annemizin' şarkısını ele alalım:


Daha Dün     An nemi zin Kolla rında Yaşar ken

|          |                     |         | |         |         |         |

| işaretlerinin her biri bir vuruşu temsil etmektedir.


Nota Değerleri

Nota işaretleri, notaların sürelerine göre farklılık gösterir. Her bir notanın uzunluğunu vuruş sayısıyla ölçeriz. Aşağıdaki tabloda notaların kaç vuruş oldukları yani değerleri gösterilmiştir:


    Notaların değerlerini vuruşlarla anlayabiliriz. Bir vuruşu ayağımızla vurduğumuzu düşünelim. Bir vuruş, ayağımızın aşağı inişi ve yukarı çıkışıyla ikiye bölünmüş olur. Böylelikle farklı nota değerlerinin vuruşları şöyle olur:

-Birlik Nota:









-İkilik Nota:








-Dörtlük nota:









-Sekizlik Nota:








-Onaltılık Nota:









Sus Değerleri

    Parça içerisinde enstrümanın ya da vokalistin sustuğu yerler sus (es) işaretleriyle gösterilir. Notalarda olduğu gibi her bir susun uzunluğunu da vuruş sayısıyla ölçeriz. Aşağıdaki tabloda susların kaç vuruş oldukları yani değerleri gösterilmiştir:

    Bağ
    Bir notanın nota değerini uzatmak için bağ kullanılabilir. Eğer yan yana duran iki nota, aynı sesi veriyorsa ve bağ işaretiyle birbirlerine bağlı ise, birinci nota ikinci notanın nota değeri kadar uzar.

    Nokta
    Yanına konulduğu nota ve sus işaretlerinin sürelerini değerinin yarısı kadar uzatan işarettir.


BONA ALIŞTIRMALARI

    Aşağıdaki alıştırmalardaki notaları, notaların seslerini vermeden sadece adlarıyla ve süreleriyle okuyunuz. Bona çalışmasını yaparken kolumuzun her bir hareketi bir dörtlük notaya karşılık gelmektedir. Sağ kolunuzu, ok işaretleri yönünde hareket ettiriniz. Böylelikle ölçüleri takip etmeniz kolaylaşacaktır. Alıştırmanın metronom1 değeri 50'dir. Metronomunuzdaki her ses, bir vuruşa karşılık gelmektedir.




















             

TEMEL MÜZİK KAVRAMLARI

 


         Müziğin Tanımı : Duygu, düşünce ve imgeleri teksesli ya da çoksesli olarak anlatmaya yarayan işitsel bir sanattır. Müziğin alfabesi notalardır.
 
       Nota: Seslerin yüksekliklerini (incelik/kalınlık) ve sürelerini göstermeye yarayan işaretlerdir.

Müziğin alfabesini, yani notaları öğrenmek için çeşitli çalışmalar yapmak gerekir bunlardan bazıları;

    Bona: Notaları sadece adları ve süreleriyle okumaya denir.

    Müziği tek başına notalar oluşturmaz. Müzik eserleri, notaların zamansal organizasyonu ile anlam kazanır:

    Ritim: En geniş anlamında, müziğin zaman içinde akışına denir.
 
   Solfej çalışmaları notaların seslerini öğrenmemizi, bona çalışmaları notaların ritmik değerlerini öğrenmemizi sağlar.

        Birçok müzikal gelenekte birden fazla değişik sesi aynı anda duyarız. Özellikle klasik batı müziğinde en az üç farklı sesten oluşan akorların oluşumu ve bu akorların yürüyüşleri (progression) armoniyi oluşturur. Bu metotta temel armoni bilgilerini belli bir seviyeye kadar işleyeceğiz.

   Porte (Dizek) (ing. staff): Müziğin yazıya dökülmesi için kullanılan ilk araç portedir. Beş paralel çizgi ve dört aralıktan oluşur. Notalar portedeki çizgilerin hem üstüne hem de aralarına yazılabilir. Portedeki notalar daha yukarı yerleştirildikçe, sesler tizleşir.

    Anahtar(Açkı) (ing. clef): Anahtar portenin temel elemanıdır. Portenin başına yerleştirilir. Notaların adlandırılmasını sağlar.


    Sol Anahtarı: Portenin alttan ikinci çizgisinden başlayarak çizilir. İkinci çizginin üzerindeki nota Sol adını alır. Sol anahtarı insan sesiyle yaklaşık frekanslarda ses veren enstrümanlar için kullanılır. Keman, gitar, flüt, bağlama, kaval, ud gibi enstrümanların notaları Sol anahtarı kullanılarak yazılır.




    Fa Anahtarı: Portenin üstten ikinci çizgisinden başlayarak çizilir. Üstten ikinci çizginin üzerindeki nota Fa adını alır. Fa anahtarı pes frekanslardaki sesleri yazmak için kullanılır. Bu sesleri Sol anahtarıyla göstermek çok fazla ek çizgi kullanımı gerektireceğinden, pes frekanslarda ses veren bas gitar, çello, kontrbas, piyano (sol el) gibi enstrümanların notalarının yazımı için Fa anahtarı kullanılır.





    Do Anahtarları : En yaygın türleri portenin alttan üçüncü ve dördüncü çizgilerine konur ve konuldukları çizgiye yazılan notalar "Do" adını alır. Do anahtarı orta frekanstaki sesleri göstermek için kullanılır. Viyola gibi çalgıların notalarının yazımı için Do anahtarı kullanılır. En yaygın kullanılan Do anahtarları tenor ve alto anahtarlarıdır.



    Nota: Seslerin yüksekliklerini (incelik/kalınlık) ve sürelerini göstermeye yarayan işaretlerdir. Hem Latin harfleriyle hem de aşağıda gösterildiği gibi hecelerle yazılır.



    Oktav: Aynı ismi taşıyan iki ses arasındaki sekiz notalık aralığa oktav (sekizli) denir. İsimleri bir olan bu notaların yükseklik dereceleri ayrıdır.



Popüler Yayınlar

En Son Haberler

Duyurular

GSL Hazırlık Kursu 3. Deneme Sınav Sonuçları Açıklanmıştır. Sonuçlara Ulaşmak İçin Tıklayın.. ______________________________________________...